Nos últimos anos constatouse que a presenza de drogas na condución é un dos problemas máis graves para a seguridade viaria. Por iso, a a Lei de Seguridade viaria que entrou en vigor en maio de 2014, recolle “a tolerancia cero” en materia de drogas.
Neste sentido, diferenza entre a sanción administrativa (que castiga a mera presenza de drogas no organismo do condutor) e a penal (que tipifica a influencia das drogas na condución).
Falsos positivos
Neste sentido, queremos alertar que o feito de sancionar a soa presenza de drogas, pode dar falsos positivos xa que a proba salival pode detectar rastros de consumo de ata varios días antes do momento da condución xa que hai substancias que perduran no organismo, aínda que non se estea baixo os seus efectos. Ademais, tamén algúns medicamentos de prescrición habitual poden ter unha estrutura parecida ás drogas que detecta o aparello e poden provocar falsos positivos nestas probas.
Na actualidade, para detectar in situ a presenza de drogas no organismo para a súa posterior análise realízase unha proba salival mediante un dispositivo autorizado. Con todo, este sistema detecta o tipo de substancia consumida pero non a cantidade polo que o Departamento de Bioquímica de AEA analizou, a modo de orientación, a duración estimada dos efectos das drogas e o tempo en que devandito aparello detecta a súa presenza en saliva.
Duración dos efectos das drogas
(Depende da persoa e da cantidade consumida)
• Cocaína: 20 – 60 minutos
• Opiáceos ( morfina, codeína, heroína): 4 – 6 horas
• Benzodiacepinas ( orfidal, valium): 15 min – 6 horas
• Cánnabis: 5 min – 3 horas
• Anfetaminas: 6 – 24 horas
• Metanfetaminas: 8 – 24 horas
Tempo de detección da droga en saliva
• Cocaína: 10 min – 24 horas
• Opiáceos: 1 hora – 3 días
• Benzodiacepinas: Ata 24 horas
• Cánnabis: Ata 24 horas
• Anfetaminas: 10 min – 72 horas
• Metanfetaminas: 10 min – 72 horas
Medicamentos que poden producir positivos
(EN OURIÑOS)
Se algún condutor toma algún destes medicamentos pode dar falsos positivos a anfetaminas, metilanfetaminas, metadona, opiáceos, fenciclidina, barbitúricos, canabinoides e benzodiacepinas.
Lista cos fármacos que usualmente dan erro por consumo de drogas nunha analítica de ouriños:
• Bromfeniramina ( Ilvico)
• Bupropion ( Zyntabac, Elontril)
• Clorpromazina ( Largactil)
• Clomipramina ( Anafranil)
• Dextrometorfano ( Romilar)
• Difenhidramina ( Bisolvon antitusivo compositum e outros)
• Doxilamina ( Cariban, Dormidina e outros)
• Ibuprofeno
• Naproxeno
• Prometazina ( Actithiol antihistamínico, Fenergan expectorante)
• Quetiapina ( Seroquel)
• Ofloxacino ( Surnox)
• Ranitidina
• Sertralina
• Tioridazina
• Trazodona ( Deprax)
• Venlafaxina
• Verapamil
Pictogramas de advertencia nos medicamentos
No ano 2007, a Axencia Española do Medicamento puxo en marcha un programa para garantir a correcta información daqueles medicamentos que poden reducir a capacidade de conducir. Así, para os profesionais da medicina elaborou unha listaxe dos medicamentos incompatibles coa condución e para facilitar a información aos usuarios estableceuse a obrigación de incorporar nas caixas dos medicamentos un símbolo ou pictograma de advertencia.
Entre os medicamentos de maior prescrición incompatibles coa condución atópanse: fármacos usados en diabetes, relaxantes musculares, antiepilépticos, antiparkinsonianos, antidepresivos e antihistamínicos.
Propostas para combater esta epidemia
AEA considera que o problema do consumo de drogas debe ser abordado como unha cuestión de sanidade pública -xa que ten todas as características dunha epidemia- e non só desde unha perspectiva da seguridade viaria, na que só teñan cabida medidas sancionadoras.
Así, por exemplo, propoñemos entre outras medidas:
- A esixencia de análises clínicas que permitan detectar o abuso de drogas nos recoñecementos médicos obrigatorios para obter ou renovar o permiso de conducir.
- A obrigación legal dos facultativos de notificar ás autoridades de tráfico a detección de enfermidades incompatibles coa condución, así como a contraindicación de fármacos prescritos.
- A incorporación obrigatoria de dispositivos en vehículos de nova matriculación dentro da Unión Europea que impidan a circulación de condutores que inxerisen calquera tipo de substancia psicoactiva.
- A incorporación na lexislación penal de programas de deshabituación ás drogas, como pena sustitutoria das de prisión ou multa.
Sancións para os condutores drogados
Circular polas vías o condutor de calquera vehículo con presenza de drogas no organismo, das que quedarán excluídas aquelas substancias que se utilicen baixo prescrición facultativa e cunha finalidade terapéutica, sempre que se estea en condicións de utilizar o vehículo. 1.000€ + 6 puntos
Conducir un vehículo de motor ou ciclomotor baixo a influencia de drogas tóxicas, estupefacientes ou substancias psicotrópicas. Prisión de 3 a 6 meses ou multa de 360 a 144.000€ ou traballo en beneficio da comunidade de 31 a 90 días. Retirada do carné dun ano e un día a 4 anos.